“مرگ” براي پزشكان عادي نمي‌شود…

به گزارش سلام دكتر، اين روزها دردهاي مزمن جامعه پزشكي بيش از پيش شده، درد تعرفه‌ها، قوانين ناكارآمد و كمبود نيروي انساني و… كم بود كه رنج‌هاي مضاعف كرونا هم يك سال و اندي است گريبانگيرشان شده است؛ اين روزها بيمارستان‌ها صحنه هنرنمايي و از خودگذشتگي كادر درمان است؛ آنها براي جان بخشيدن به نفس‌هاي بريده، از جان‌شان مايه مي‌گذارند.

رشادت‌هاي جامعه پزشكي را در ميدان بيمارستان‌ها، حتي آن زمان كه بي‌سلاح و بدون ماسك، گان و…، پناه بيماران كرونايي بودند را ديده‌ايم و هر روز اين صحنه‌ها بارها و بارها تكرار مي‌شود؛ طي يك سال و نيم گذشته ديديم و شنيديم كه چگونه جانبازي مي‌كنند و دل به آتش مي‌زنند؛ با اين وجود اين شرايط، مشكلات جامعه پزشكي همچنان پابرجاست و هنوز هم سيستم بهداشت و درمان كشور، گرفتار دردهاي مزمن زيادي است كه حالا كرونا هم بر رويشان آوار شده است؛ از حجم بالاي كاري جامعه پزشكي و شيفت‌هاي چند برابري كه بگذريم، بحث‌هايي مانند كاهش سهم بودجه‌هاي دولتي در بخش دولتي درمان، واقعي نبودن تعرفه‌ها،  چالش ارزي در جزء فني تعرفه‌هاي پزشكي و… مشكلاتي است كه حوزه سلامت پيش از اين هم با آن دست به گريبان بود و در اين روزهاي سخت هم همچنان ادامه دارد.

حجم بالاي كار جامعه پزشكي در كرونا

در آستانه روز پزشك و براي بررسي مهمترين چالش‌هاي جامعه پزشكي و حوزه سلامت كشور، آن هم در بحبوحه وضعيت بحراني پيك پنجم كرونا، دكتر علي جعفريان- استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران و عضو هيأت مديره نظام پزشكي تهران بزرگ در گفت‌وگو با سلام دكتر، با اشاره به وضعيت كرونا در كشور و رنج هاي كادر درمان در اين زمينه، گفت: گروه پزشكي يكسال و نيم است كه تحت فشاري است كه اصلا برداشته نشده است. حتي در بهترين موقعيت‌ها كه بيماري در حداقل فعاليت بوده، همچنان كرونا به عنوان مساله روزمره وجود داشته و در تمام بخش‌هاي ما اعم از سرپايي و بستري حجم بالايي از كار وجود داشته است.

“مرگ” براي كادر درمان عادي نمي‌شود

وي تاكيد كرد: در عين حال بايد توجه كرد كه مرگ‌ومير براي گروه پزشكي به شدت استرس‌زا است. اين موضوع اصلا عادي نمي‌شود. به ويژه اگر نتوانيم اقدامات مناسب را درست انجام دهيم. يعني امكانات و نيروي‌مان كافي نبوده يا دارو در دسترس‌مان نباشد. يك زماني امكانات داريم و هر كار كه مي‌توانيم براي بيمار انجام مي‌دهيم، اما بيمار زنده نمي‌ماند. در اين شرايط فشار كمتري متحمل مي‌شويم. زيرا مي‌دانيم كه هر كار كه توانستيم انجام داديم، اما گاهي تخت آي سي يو نداريم و بيمارمان به دليل اينكه نمي‌تواند مراقبت آي سي يو بگيرد، از بين مي‌رود. در اين شرايط گروه پزشكي فشار فوق‌العاده زيادي را از نظر رواني متحمل مي‌شود. حال اين را به كمبودهايي هم كه وجود دارد اضافه كنيم. علاوه بر اينكه بسياري از گروه‌هاي پزشكي به بيماري مبتلا شدند، در خانواده‌شان كساني مبتلا شدند يا كساني را از دست داده‌اند و عده‌اي هم كه شهيد شده‌اند. در عين حال برخي از افراد جامعه پزشكي هم با بيماران ديگري مواجهند كه به دليل شرايط كرونا، نمي‌توانند به درستي خدمت دريافت كنند. اكنون ظرفيت بستري نداريم، ظرفيت اتاق عمل‌مان كم شده و همه فعاليت‌هاي ما تحت تاثير كروناست. اين موضوع نيز فشار مضاعفي است. بنابراين توجه به ظرفيت كادر درمان و سلامت روان آنها مهم است و در عين حال بايد كاري كنيم كه بيماري كنترل شود.

جعفريان همچنين گفت: بدنه درماني كشور كارشان در بحران كرونا بي‌نظير بوده است و واقعا از خودگذشتگي نشان دادند. كادر درمان علي‌رغم خستگي مفرطي كه دارند، مانند روز اول كار مي‌كنند، خدمت ارائه مي‌دهند و كوتاهي هم نمي‌كنند.

درد مزمن نظام سلامت

وي با اشاره به مشكل بنيادين نظام سلامت در زمينه واقعي نبودن تعرفه‌هاي پزشكي و پرستاري، گفت: موضوع تعرفه يك درد مزمن و حل نشده و يك بيماري بسيار سنگين در سيستم اقتصاد سلامت ما است. علتش هم اين است كه تعيين تعرفه در جايي انجام مي‌شود كه عمده افرادي كه تصميم‌گيرنده آن هستند، خريداران خدمت هستند، نه ارائه‌كنندگان خدمت. اين برخلاف سيستم همه صنوف و بخش‌هاي ديگر است. به عنوان مثال وقتي تاكسيراني مي‌خواهد قيمت براي خدماتش تعريف كند، مشتريان كه آن را تعيين نمي‌كنند، بلكه تاكسيراني با توجه به هزينه و سود، تعرفه تعيين مي‌كند. در زمينه آب، برق و… همين سيستم وجود دارد و براي برخي از اين موارد هم دولت سوبسيد ارائه مي‌دهد، اما اينطور نيست كه مثلا برق را از كارخانه ارزان بخرد، بلكه آنجا به قيمت مي‌خرد، اما به مردم سوبسيد مي‌دهد.

چرا هميشه هشتِ سيستم درماني گرو ۹ است؟

وي افزود: نمي‌دانم چرا از ابتدا اين موضوع كه خدمات درماني يك قيمت تمام شده‌اي دارد، در اقتصاد كشور ما پذيرفته نشده و از ابتدا اعلام مي‌كنند كه اينقدر اعتبار داريم تا به سيستم درمان تخصيص دهيم و بر اساس آن تعرفه‌گذاري كرده‌اند. نتيجه هم اين شده كه سيستم‌هاي درماني ما هميشه هشت‌شان گرو نه‌شان است و هيچ‌وقت پرداخت‌هايشان به‌روز نيست، بلكه هميشه عقب‌اند.

كاهش سهم بودجه‌هاي دولتي در بخش دولتي درمان

جعفريان ادامه داد: حتي شرايط بخش خصوصي هم شكننده است. به هر حال در بخش دولتي تعرفه‌هاي پايين‌تر داريم، با اين توجيه كه هزينه‌هاي سرمايه‌اي نداشته، استهلاكش را دولت مي‌پردازد، يك بخشي از هزينه‌هاي نيروي انساني‌اش را هم دولت مي‌پردازد كه درست است، اما بايد بررسي كنيد كه در ۳۰ سال گذشته بودجه دانشگاه‌هاي علوم پزشكي كه بخش دولتي درمان ما هستند، سهم درآمد اختصاصي‌شان نسبت به بودجه دولتي چقدر تغيير كرده است. اگر بررسي كنيد مي‌بينيد كه از سهم ۵۰.۵۰ به ۷۵. ۲۵ رسيده است. به عنوان مثال حدود ۲۵ درصد از كل درآمد دانشگاه علوم پزشكي تهران از بودجه دولتي است و ۷۵ درصد آن از محل خدمتي است كه ارائه مي‌دهد. حال بايد توجه كرد كه خدمتي كه بيمارستان‌هاي دانشگاهي ارائه مي‌دهند، از نظر هزينه تفاوتي با بيمارستان خصوصي ندارد. يعني بايد همان هزينه‌ها را بپردازند و بابت خدمات‌شان سوبسيدي دريافت نمي‌كنند. به عنوان مثال مواد غذايي در بخش دولتي با همان قيمتي تهيه مي‌شود كه در بخش خصوصي تهيه مي‌شود. علاوه بر اين تعداد زيادي از نيروي انساني كه قرار بود حقوق و مزاياي آنان از طرف دولت تأمين شود، از محل همين درآمد اختصاصي به كار گرفته شده‌اند.

مصائب پرداخت كارانه‌هاي كادر درمان؛ از محاسبه پلكاني تا سقف‌گذاري و ماليات‌هاي ۳۵ درصدي

وي گفت: حال به اين سيستم دولتي مي‌گوييم با اين تعرفه كار كن و به افراد مشغول در اين بخش هم مي‌گوييم كه براي پرداخت كارانه‌ات هم به صورت پلكاني عمل مي‌كنيم، هم برايش سقف مي‌گذاريم و هم ۳۵ درصد ماليات از آن مي‌گيريم. بايد توجه كرد كه آنچه كه از كاركرد شخص پزشك به او پرداخت مي‌شود، بين ۲۵ تا ۳۵ درصد است. البته اسمش اين است كه اين مبلغ كاركرد پزشك و تعرفه خدمات پزشكي بوده است، اما براي يك هيات علمي تمام وقت ما ۳۵ درصد عملكرد به خودش پرداخت مي‌شود و ۶۵ درصد آن صرف هزينه‌هاي جاري بيمارستان مي‌شود و براي پزشكان غير تمام وقت اين عدد ۲۵ درصد است.

وقتي اقدامات درماني پرريسك روي زمين مي‌مانند

جعفريان ادامه داد: در بخش خصوصي هم كه اصلا نپذيرفتيم كه بخش خصوصي درمان، هزينه دارد. اصلا بخش خصوصي را وارد موضوع نكرديم. فقط براي بخش خصوصي تعرفه‌اي اعلام مي‌كنيم. حال درست است كه اين تعرفه از بخش دولتي بيشتر است، اما اصلا نگاه نمي‌كنيم كه آيا بخش خصوصي با اين تعرفه گردش مالي درست دارد يا خير؟ يك نكته ديگر هم در بحث تعرفه وجود دارد كه عوارض آن را فقط افرادي كه خبره و فني باشند، مشاهده مي‌كنند؛ وقتي تعرفه اقدامات را متناسب با زماني كه اقدام درماني نياز دارد، تجربه‌اي كه لازم دارد، ريسك و مسئوليت قانوني كه به دنبال آن است، متناسب نكنيد، يك اتفاق روشن رخ مي‌دهد و آن اتفاق اين است كه اقدامات درماني سنگين، پرزحمت و پر دردسر را كسي انجام نمي‌دهد و در اينجا مردم ضرر كرده‌اند. پزشك ضرر نمي‌كند. زيرا اقدامات درماني كم زحمت‌تر و كم عارضه‌تر را مي‌پذيرد و بيماري كه عمل و درمان سخت و سنگين دارد را قبول نمي‌كند. جرمي هم مرتكب نشده و مي‌گويد نمي‌توانم آن را انجام دهد. در اينجا بيمار مجبور است به فردي كه تجربه كمتري دارد يا امكانات و معلومات كافي ندارد مراجعه كند و در نهايت مردم آسيب مي‌بينند.

درمان و سلامت مردم در حرفه پزشكي بر هر چيزي مقدم است

وي تاكيد كرد: به طور خلاصه نگاه من به تعرفه اين است كه وظيفه اول ما درمان و ارتقاء سلامت مردم است و شغل گروه پزشكي اين است كه سلامت مردم را حفظ كرده و ارتقاء دهد. كاملا اعتقاد دارم كه در حرفه پزشكي اين اقدام بر هر موضوع ديگري اعم از درآمد پزشك و بيمارستان و درمانگاه مقدم است. با اين حال بايد توجه كرد كه پزشكي كه قرار است درمان مردم و ارتقاء سلامت آنها را انجام دهد، نياز به ابزارهايي دارد؛ يكي از اين ابزارها اين است كه سيستم بهداشتي درستي داشته باشيم، امكانات درماني كافي و تكنولوژي به‌روز داشته باشيم كه اين موارد جزء فني تعرفه را تشكيل مي‌دهد و از طرف ديگر بايد به گونه‌اي زندگي پزشك را تامين كنيم كه بتواند اين اقدام را درست انجام دهد؛ يعني وقت كافي براي هر بيمار بگذارد و كيفيت مطلوب خدمات را رعايت كند و ضامن اين در واقع همان جزء حرفه‌اي تعرفه است.

جعفريان گفت: بنابراين موضوع تعرفه اين نيست كه پزشك پولدار مي‌شود يا خير، بلكه موضوع اين است كه پزشك كارش را درست انجام دهد. اگر اينطور به تعرفه نگاه كنيم، شرايط‌مان به صورتي كه در حال حاضر هست، نخواهد بود. پزشك مي‌تواند بجاي اينكه يك عمل چهار تا پنج ساعته سنگين انجام دهد، سه تا عمل راحت‌تر انجام دهد با دو برابر درآمد. به هر حال پزشك نوعي هم با خودش مي‌گويد چرا بايد اينقدر استرس و ريسك قبول كنم و سختي بكشم؟. وقتي پزشك بيمار سنگين قبول كند، ريسك مرگ و مير و شكايت هم بالا مي‌رود. در اين شرايط مي‌بينيم كه تعرفه يك عمل سنگين به اندازه دو عمل كوچك و معمولي يك رشته ديگر است. بايد همه اين موارد را با هم ديد. بنابراين درست ديدن جزء حرفه‌اي تعرفه يك ضرورت جدي براي اجراي تعهدات حرفه‌اي است.

چالش ارزي در جزء فني تعرفه‌هاي پزشكي

تعطيلي مراكز وابسته به تكنولوژي يا ورود پول‌هاي غيرقانوني به سلامت!

وي گفت: در عين حال اكنون بخش فني تعرفه هم يك چالش بزرگ است. بخش عمده‌اي از قسمت فني تعرفه تابع قيمت ارز است و اگر قرار باشد كه ارز ۴۲۰۰ توماني فعلي را از سيستم بهداشت و درمان‌مان قطع كنيم، نمي‌دانم چه اتفاقي مي‌افتد. اكنون يك دستگاه سي‌تي اسكن با ارز دولتي ۵ ميليارد تومان است. حال وقتي ارز ۲۵ هزار تومان باشد، چه كسي مي‌تواند اين دستگاه را جايگزين كند. بنابراين غير از جزء حرفه‌اي كه عملكرد افراد است، جزء فني هم دچار اشكال است و اگر تكليف ما با نرخ ارز براي تجهيزات پزشكي اعم از مصرفي و سرمايه‌اي روشن نشود، نمي‌دانم در آينده چه خواهد شد. اتفاقي كه رخ مي‌دهد، اين است كه يكي يكي مراكز وابسته به تكنولوژي ما بسته شود. زيرا هر دستگاهي كه خراب شد ديگر دومي ندارد. زيرا كسي نمي‌تواند با اين تعرفه آن را جايگزين كند يا اينكه خلاف كنند و پول‌هاي غيرقانوني دريافت كنند كه هر دو محل اشكال است.

يك سازمان صنفي با بيش از ۶۰ سال سابقه

جعفريان در بخش ديگري از صحبت‌هايش با اشاره به كارويژه‌ و عملكردهاي سازمان نظام پزشكي در حوزه صنفي و در عين حال بحث سلامت مردم، گفت: نظام پزشكي يك سازمان صنفي بسيار معتبر و قديمي در كشور است كه سابقه آن به بيش از ۶۰ سال مي‌رسد و از بيش از ۵۰ سال قبل رييس نظام پزشكي در كشور داشتيم. مكانيزم انتخابات آن، نسبتا دموكراتيك است و گروه‌هاي مشمول مقررات سازمان نظام پزشكي در انتخابات آن راي مي‌دهند. بنابراين از نظر جايگاه، جايگاهي قابل توجه و ويژه‌ در كشور دارد.

سلب اختيار تعرفه‌گذاري بخش خصوصي از نظام پزشكي درست نبود

وي افزود: اينكه سازمان نظام پزشكي چه اقداماتي بايد انجام دهد و چه اقداماتي مي‌تواند انجام دهد، تابع قانون نظام پزشكي است كه مبناي عملكردش است. البته در طول زمان اين قانون دستخوش تغييراتي شده است. در يك زماني اختيار تعرفه‌گذاري بخش خصوصي با سازمان نظام پزشكي بود كه اين اختيار را از آن سلب كردند كه به نظرم كار درستي نبود. البته نمي‌گويم كه تعرفه بخش خصوصي را حتما نظام پزشكي تعريف كند، بلكه ممكن است حالت‌هاي بهتر از اين هم باشد، اما اين مدل هم درست نيست كه در شوراي عالي سلامت كه تعرفه تعيين مي‌شود، نظام پزشكي تنها يك راي داشته باشد و اكثريت با كساني باشد كه عملا نماينده دولت هستند. يعني نهاد صنفي يك يا دو راي دارد و اين درست نيست. حال اگر شانس يار باشد، وزارت بهداشت هم با نظام پزشكي همكاري كند و نظر مشابه بدهد. در اين شرايط مشخص است كه خروجي چه خواهد بود و نظر خريدار خدمت درباره تعرفه پيش مي‌رود.

جعفريان با بيان اينكه سازمان نظام پزشكي عموما  نقش مشورتي برجسته‌اي دارد گفت: البته نقش اجرايي اين سازمان بسيار محدود است. حتي صدور پروانه دائم پزشكي هم در اختيار وزارت بهداشت است نه نظام پزشكي، در حالي كه اين كار قاعدتا كار نظام پزشكي است. حتي اقدامات كم حاشيه‌تر و كم عارضه‌تر از تعرفه‌گذاري را هم نظام پزشكي انجام نمي‌دهد. البته اين ظرفيت قانوني از اين جهت كه نظام پزشكي نقش مشورتي خود را درست ايفا كند، فراهم است، جاهاي مختلفي نماينده دارد و مي‌تواند با حضور فني خود موثر باشد.

مشاركت پايين در انتخابات نظام پزشكي و انتخاباتي كه الكترونيك نشد

وي با بيان اينكه سازمان نظام پزشكي در دوره‌هاي مختلف هم فراز و فرود داشته است، گفت: در برخي دوره‌ها بهتر عمل كرده و در برخي دوره‌ها ضعيف‌تر عمل كرده است. به نظر من در دوره‌اي كه گذشت، علي‌رغم اتفاقاتي كه افتاد، خوب عمل كرده است. در سال ۱۳۹۶ انتخابات قبلي سازمان نظام پزشكي بود كه من رييس هيات اجرايي تهران بودم و قرار بود به صورت الكترونيك برگزار شود كه نشد و مجبور شديم كه به صورت حضوري آن را برگزار كنيم. در تهران با تمهيداتي كه ديديم افراد توانستند براي شركت در انتخابات حضور يابند. ما در چهار سال قبل بيش از ۴۵۰۰ شركت‌كننده در گروه پزشكي داشتيم و امسال هم ۵ هزار و ۴۰ نفر شركت كننده داشتيم و ميزان مشاركت حدود ۵۰۰ نفر اختلاف داشته است. در عين حال با اين اوصاف همچنان مشاركت در انتخابات نظام پزشكي پايين است و الكترونيك هم نيست.

جعفريان افزود: در آن دوره آقاي دكتر فاضل به سازمان آمدند، بعد كه بازنشسته شدند و از رييس كلي استعفا دادند، آقاي دكتر ظفرقندي آمدند كه در فاصله كوتاهي به كرونا برخورد كرد و زحمات زيادي كشيدند و تلاش‌شان را انجام دادند. به هر حال نظام پزشكي براي تهيه ماسك براي بخش خصوصي وارد عمل شد و با وجود اينكه اين اقدام كار نظام پزشكي نبود، پيگيري كرد. براي واكسيناسيون هم وارد عمل شد و نسبتا خوب انجام شد و بيمارستان‌هاي خصوصي هم همكاري كردند و نظام پزشكي توانست پزشكان و پرستاران بخش خصوصي را به سرعت واكسينه كند كه كار موثر و مثبتي بود. كاري را كه وزارت بهداشت بايد در زمينه واكسن انجام مي‌داد، نظام پزشكي به صورت شفاف‌تر و سريع‌تر انجام داد و موضع‌گيري كرد.

وي با بيان اينكه نمي‌توانيم با جان و سلامت مردم شوخي كنيم، گفت: كار ما اين است كه جان مردم را حفظ كنيم و نظام پزشكي هم در همين راستا تلاش كرده است. البته نمي‌گويم كه تمام اقداماتي را كه مي‌شد، انجام داد، اما تاجايي كه زورشان رسيده تلاش كردند كه به آنها خسته نباشيد مي‌گويم. سعي كردند كه تا حدي كه از دستشان برمي‌آيد كمك كنند.

جعفريان گفت: در دوره‌هاي بعد هم نظام پزشكي كه جايگاه معتبري دارد و حرفش در جامعه و حاكميت موثر است، بايد بتواند با قدرت عمل كند به اين معنا كه كاملا فني، چابك و سريع وارد موضوعات شود و نظر دهد. با توجه به اينكه نظام پزشكي در بسياري از شوراها عضويت دارد و نماينده دارد و همچنين بر اساس جايگاه خودش هم جاي مذاكره در موضوعات مختلف دارد، بايد بتواند در مباحث بسياري تاثيرگذار باشد. ازجمله موضوع تعرفه، آموزش پزشكي و ظرفيت‌هاي پزشكي كه صحبت‌هاي عجيبي درباره آن مي‌شود.

۲ الزام گسترش آموزش پزشكي؛ امكانات آموزشي و بازار كار

وي گفت: جالب است كه شنيدم دوستاني معتقدند كه بايد ظرفيت پذيرش پزشكي را افزايش دهيم، اما هيچكس درباره اين موضوع توضيح نداد كه چرا سالانه ۳۰۰۰ پزشك دارند درخواست مدارك مربوط به مهاجرت مي‌دهند. يعني سالانه ۳۰۰۰ پزشك را به خارج از مرزها بفرستيم و از طرفي ۳۰۰۰ پزشك بيشتر تربيت كنيم. اين چطور سرمايه‌اي است كه داريم از دست مي‌دهيم؟. در عين حال امكانات آموزشي هم مهم است. آموزش پزشكي دو الزام دارد؛ يكي امكانات آموزشي كه بايد جايي پزشك تربيت كنيم كه امكاناتش موجود باشد. نمي‌توانيم يك اتاق درست كنيم و بگوييم اين دانشكده پزشكي است. دانشكده پزشكي اينطور درست نمي‌شود. زيرا ماهيت دانشكده پزشكي بعد از يك دوره كوتاه علوم پايه، بستر تعداد و تنوع بيماري است كه مراجعه مي‌كند تا دانشجو بتواند موارد لازم را تجربه كند. در حال حاضر هم مقداري بيش از ظرفيت آموزش پزشكي را گسترش داده‌ايم. موضوع دوم بازار كار است. اگر متناسب با بازار كار تربيت نكنيد، به اين معني است كه نيروي بيكار تربيت مي‌كنيد كه نتيجه آن مباحثي مانند تقاضاي القايي، اقدامات غير ضروري و امثال آن است. نظام پزشكي در اين موارد هم مي‌تواند كمك كند.

در زمينه جايگاه شغلي “پزشكان عمومي” لوله تفنگي عمل نكنيم

جعفريان گفت: نظام پزشكي همچنين مي‌تواند در بحث پزشكان عمومي و جايگاه‌شان موثر باشد تا جايگاه شغلي پزشكان عمومي در نظام شبكه، نظام بهداشت و نظام درمان روشن‌تر شود و مشخص شود كه پزشك عمومي چه اقداماتي را مي‌تواند انجام دهد. به شرطي كه با يك ديد دگم و لوله تنفگي نگاه نكنيم بلكه ممكن است نياز باشد مقداري انعطاف‌پذير عمل كنيم.

نياز به يك قانون مستقل براي دستياران پزشكي

وي ادامه داد: در زمينه موضوع دستياران كه گروه قابل توجهي از پزشكان ما هستند و آينده پزشكي تخصصي ما را مي‌سازند نيز نظام پزشكي مي‌تواند در فراهم كردن شرايط و اتفاقات جديد كمك كند. به نظر من دستياري حتما نيازمند بازنگري‌هايي به لحاظ ضوابط و قوانين است و فكر مي‌كنم كه دستياري گروه پزشكي قانون مجزا نياز دارد تا هم آيين‌نامه‌هاي آموزشي آن رعايت شود و هم بحث‌هاي شغلي آن. دستياري به نوعي آموزش در حين انجام كار است و دستياران واقعا كار انجام مي‌دهند اما قوانين ما اجازه نمي‌دهد به اين صورت دستياري را ببينيم و از طرفي اگر دستياران از آيين‌نامه‌هاي ما جدا شوند و به قوانين كار بپيوندند، آيين‌نامه‌هاي آموزشي قابل اجرا نيست و آموزش دستياران مختل مي‌شود. فكر مي‌كنم براي دستياري يك قانون مستقل نياز داريم كه بايد به تصويب مجلس برسد تا شرايط اين مقطع را تعريف كند تا هم تابع آيين‌نامه‌هاي آموزشي باشد و هم از جهت كاري تابع قوانيني باشد كه برايشان شغل تلقي شود، درآمدشان مناسب شود و بيمه داشته باشند. البته نظام پزشكي مسئول مستقيم اين موارد نيست، اما مي‌تواند براي آن‌ها تلاش كند و برنامه بگذارد. ما هم كه به عنوان منتخبين نظام پزشكي، سعي‌مان را مي‌كنيم.

چرا انتخابات سازمان نظام پزشكي الكترونيك نمي‌شود؟

عضو كميسيون انجمن‌هاي علمي وزارت بهداشت، با بيان اينكه اميدواريم اين دولت هم بتواند يك قدم مثبت در اين حوزه بردارد، گفت: به عنوان مثال بتواند شرايط انتخابات الكترونيك را در نظام پزشكي فراهم كنيم. تقريبا انجمن‌هاي علمي  ما دارند انتخابات الكترونيك برگزار مي‌كنند و اين اقدام براي انتخابات نظام پزشكي غيرممكن نيست و حتما عملي است. البته اكنون زيرساخت آن را نداريم، اما مي‌تواند ايجاد شود. مهمتر از آن اراده انجام انتخابات الكترونيك است تا از مدل سنتي انتخابات نظام پزشكي خارج شويم و امكان مشاركت جامعه پزشكي را افزايش دهيم. فكر مي‌كنم فقط با الكترونيك شدن انتخابات نظام پزشكي مشاركت ما در اين انتخابات از ۱۰ تا ۱۵ درصد فعلي به بالاي ۵۰ درصد مي‌رسد و اين خيلي مهم است كه افرادي كه در نظام پزشكي انتخاب مي‌شوند، كساني باشند كه قاطبه جامعه پزشكي نسبت به آنها نظر مثبت داشته باشد. در حال حاضر در تهران بين ۲۵ تا ۳۵ هزار پزشك داريم، اما نفر اول منتخب تهران امسال ۱۲۰۰ راي داشته است. مي‌توانيم كاري كنيم كه اين آدم با ۱۰ هزار راي بيايد. وقتي ميزان مشاركت بالا باشد، قدرت سازمان هم افزايش مي‌يابد. البته گاهي يك عده‌اي هم علاقه‌اي ندارند كه اين اتفاق رخ دهد. زيرا افزايش مشاركت تغييري در نتايج مي‌گذارد. به نظر من اين موضوع مي‌تواند جزو اولويت‌هاي سازمان باشد تا برنامه‌ريزي كند تا دوره بعد انتخابات الكترونيكي برگزار شود و اين كاملا عملياتي و امكان‌پذير است.

اختيار تعرفه‌گذاري به سازمان نظام پزشكي برگردد يا مكانيزم تعرفه‌گذاري اصلاح شود؟

جعفريان درباره بازگشت اختيار تعرفه‌گذاري نيز گفت: شايد بتوان اين اقدام را با مذاكره انجام داد، اما من مطمئن نيستم كه راه‌حل اصلي ما اين باشد. مهمتر از اينكه اختيار تعرفه‌گذاري به سازمان نظام پزشكي برگردد، اين است كه مكانيزم تعرفه‌گذاري اصلاح شود و جا بيفتد كه تعرفه بر چه اساس بايد تعيين شود و مشخص شود كه يك هزينه تمام شده‌اي داريم و براي جزء فني و حرفه‌اي بر اساس مكانيزم، عددي را تعيين كنيم. البته اينكه در اين بحث نظام پزشكي بايد نقش عمده داشته باشد، به ويژه در بخش خصوصي منطقي است. زيرا در بخش خصوصي سوبسيدهاي دولتي وجود ندارد و بايد گردش مالي آن درست باشد.

تعرفه بخش خصوصي و دولتي يكسان شود

وي ادامه داد: در سياست‌هاي كلي حوزه سلامت، ابلاغ شده كه تعرفه حرفه‌اي بايد در بخش دولتي و خصوصي يكسان شود. بنابراين تكليف روشن است و بايد اين موضوع عملياتي شود. تفاوت جزء فني بايد در بخش خصوصي و دولتي، با توجه به تفاوتي كه درباره سرمايه اوليه، سود سرمايه و استهلاك و … وجود دارد، ديده شود و بخش حرفه‌اي هم بايد با روش معقولي به عددي برسيم كه در بخش دولتي و خصوصي يكسان شود. در اين صورت مي‌توانيم اعلام كنيم كه حساب و كتاب درست است و اگر كسي از آن تعدي كند، تخلف كرده است. حال وقتي كه براي كاري كه ۱۰۰ تومان است، ۵۰ تومان قيمت مي‌دهيم، نمي‌شود كار را پيش برد. اگر اينگونه تعرفه تعيين كنيم، بنگاه حتما هزينه را از جاي ديگري جبران مي‌كند يعني يا آن كار ۱۰۰ توماني را واقعا ارائه نمي‌كند و هتلينگ و خدمات  ضعيف مي‌شود تا به اندازه ۵۰ تومان قيمتي كه ارائه شده، باشد يا از طريق ديگري پول را مي‌گيرد تا خدمت درست ارائه كند. و البته در هر دو حالت مردم هم ناراضي مي‌شوند. ما مكانيزم درست تعرفه‌گذاري را نپذيرفته‌ايم به طوري كه هم در جزء فني قيمت تمام شده را درست محاسبه نمي‌كنيم و هم در جزء حرفه‌اي نپذيرفته‌ايم كه بايد بر اساس مكانيزمي درست عمل كنيم. البته همان تعرفه‌اي را هم كه تعيين كرده‌ايم به پزشك نمي‌دهيم و در بخش دولتي برايش پلكان و سقف گذاشته و ۳۵ درصد هم ماليات مي‌گيريم.

و بالاخره مهاجرت!

وي ادامه داد: متاسفم كه بگويم كه هيات علمي ما در اين شرايط با ۱۰ تا ۱۵ سال سابقه كه در دانشگاه دانشيار است و همه مراحل سخت اوليه را پذيرفته است، دارد مهاجرت مي‌كند. اين مهاجرت مانند كنده شدن قسمتي از گوشت بدن كشور است، اما گويا عده‌اي اين احساس را ندارند. گاهي مي‌بينيم كه به كشورهاي حاشيه خليج فارس هم مهاجرت مي‌كند، نه اينكه به كشورهاي سطح بالا مهاجرت كند. اين شرايط به اين معنا است كه يك آسيب جدي وجود دارد كه فردي كه در بهترين دانشگاه كشور درس خوانده و كار كرده و از گرفتاري‌هاي اوليه هم عبور كرده، دارد مهاجرت مي‌كند. نبايد كسي به اين موضوع حساس شود و از اين بابت دردش بيايد؟.

جعفريان گفت: وقتي درباره اين مباحث صحبت مي‌كنيم، مي‌گويند حرف سياسي مي‌زنيد. در حالي كه اين حرف كاملا حرفه‌اي است و داريم درباره سرمايه كشور كه حداقل ۲۵ سال براي كشور هزينه داشته است، صحبت مي‌كنيم كه حالا مهاجرت مي كند و جاي ديگري كار مي‌كند. اگر دلسوز كشور و سلامت مردم هستيم، بايد كاري كنيم كه اين سرمايه نرود. در اين مباحث نظام پزشكي بايد حساسيت داشته و پافشاري هم كند تا ارائه خدمت به مردم دچار اشكال نشود. بايد كاري كنيم كه هزينه‌هايي كه براي حفظ سلامت مردم انجام مي‌دهيم، نتيجه خوب بدهد. عمر افراد، پول كشور و زيرساخت‌ها همه چيزهايي است كه هزينه كرديم تا به سلامت مردم كمك كنيم و اگر در حفظ اين سرمايه كوتاهي كنيم به سلامت مردم خدشه وارد كرده‌ايم.

انتهاي پيام